Diyarbakır Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü (DİSA), 2 yıldan bu yana Diyarbakır, Hakkari, Mardin, Van ve Şanlıurfa’da “Köy koruculuğu sistemini” araştırmak amacıyla yürüttüğü çalışmayı tamamladı.
DİSA’nın hazırladığı ve yürütülen çalışmanın detaylı bir şekilde yer aldığı “Geçmişten Günümüze Türkiye’de Paramiliter Bir Yapılanma: Köy Koruculuğu Sistemi” kitabının tanıtımı Kayapınar Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.
Tanıtım toplantısında yazarlar Şemsa Özar ve Nesrin Uçaklar, yapılan araştırma hakkında bilgi verdi.
Özar, konuşmasında, resmi bilgilere göre 1 Şubat 2013 tarihi itibarıyla bölgedeki 22 il sınırı içerisinde 46 bin 195 geçici köy korucusunun bulunduğuna vurgu yaparak, buna 20-25 bin civarında olduğu tahmin edilen gönüllü köy korucularının da eklendiğinde yaklaşık 60 bin köy korucusunun görev yaptığını söyledi. Özar, geçici köy korucularına hem maaş hem de silah verildiğini ancak gönüllü köy korucularına ise maaş verilmediğini sadece silah verildiğini anlattı.
Özar, kitabı hazırlarken 33’ü köy korucusu, 15’i korucu eşi, 11’i korucu çocuğu, 3’ü emekli korucu, 4’ü korucu dernekleri yöneticileri ve 2’si de gönüllü köy korucusu olmak üzere 68 görüşme yaptıklarını belirtti.
Yazar Uçarlar da kitapta 1984-2011 yılları arasında Meclis’te köy koruculuğu sistemi üzerine yapılan tartışmaların da yer aldığını belirterek, “Muhalefette iken kaldırılması yönünde görüş bildiren siyasi partiler bile iktidara geldiklerinde sistemin ancak ıslahı için çaba sarf etmişlerdir” dedi.
Kitaptan
Kitapta, koruculuk sistemini ortadan kaldırmanın ve açtığı yaraları sarmanın, sadece korucuların özlük haklarını karşılamak ve onlara iş alanları açmakla, mağdurlara da asgari ölçüde tazminat ödemekle mümkün olmayacağı vurgulandı.
Koruculuk sisteminin tasfiyesi sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlar kitapta şöyle sıralandı:
“Korucuların silahları ve her türlü imtiyazları geri alınmalı. Sivillere karşı suç işlemiş korucular derhal mahkeme önüne çıkarılmalıdır. Korucuların özlük hakları karşılanmalı, çalışma yaşında olanların başka iş sahibi olmaları için seçenekler sunulmalıdır. Koruculuk yapmış ve halen yapmakta olanların, orman bekçiliği, okul güvenliği, petrol hattı bekçiliği gibi güvenlik ve koruma işlerinde kesinlikle çalıştırılmamaları, silah taşımayı gerektirecek ya da başkaları üzerinde imtiyaz sağlayacak herhangi bir işte hiçbir surette çalışmamaları için kesin önlemler alınmalıdır. Gerek PKK ve korucular, gerekse korucular ve köylüler arasında, korucular silahları bıraktıktan sonra öç alma eylemlerinde bulunulmayacağına dair, her kesimin katılacağı bir uzlaşma anlaşması yapılmalıdır.”
Tanıtım toplantısını aralarında BDP Genel Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş’ın da bulunduğu bazı sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve araştırmacılar da izledi. – Diyarbakır