24 Eylül Cumartesi günü, BM nezdinde “danışılan örgüt” statüsüne sahip Oficina Internacional de los Derechos Humanos Acción Colombia (OIDHACO) sekreterya direktörü Vicente Vallies 24 Ağustos 2016 tarihinde Kolombiya devleti ile FARC arasında imzalanan barış anlaşmasına giden yolu “sürecin içinden” anlattı.
Yuvarlak masa toplantısının açılışında DİSA YK başkanı Dr. Necdet İpekyüz, içinden geçtiğimiz sancılı dönemde bu toplantıya Diyarbakır ve Diyarbakır dışından katılan herkesin katılımının her zamankinden daha anlamlı olduğunu belirterek teşekkür etti.
Kolombiya barış anlaşması imzalandığında “Darısı Bu toprakların Başına” başlıklı bir makale ile ilk değerlendirmelerden birini kaleme alan Vahap Coşkun, 54 yıl sonunda 220.000 insanın canını yitirdiği bir çatışmanın iniş ve çıkışlarla dolu meşakkatli bir süreç olduğunu ve Diyarbakır’da yapılan toplantının amacının sihirli bir reçete bulmak değil “anlamak” olduğunu kaydederek önemli tarihsel dönemeçleri aktardı ve Vallies’in sunumu için bir analitik bağlam tarif etti.
1995 yılından beri Kolombiya ve 9 ülkedeki sivil toplum örgütlerinin BM tarafından gözlemci statüsü tanınmış merkezi sekreterya direktörü basına kapalı olarak gerçekleştirilen toplantıda daha önce 4 kez kesintiye uğrayan barış ve diyalog süreçlerinin hangi vesile ve yöntemlerle yeniden işlerlik kazandığını davetli 42 STK temsilcisi, eski ve halihazırdaki milletvekili, iş insanı ve akademisyene aktardı. Elindeki 300 sayfalık barış anlaşması metninin anahtar maddelerini açıklayan Vallies, müzakerelerde şeffaflık kriterinin sivil toplum için hep öncelikli olduğunu ancak çatışan tarafların her iletişimi kamuoyu ile paylaşmasının gerçekçi olmadığını örneklerle açıkladı. Kolombiya deneyiminde medyanın son dakikaya kadar genel olarak savaş dilinden kopamadığını, medyatikleştirilen her müzakere sürecinin kırılganlık yarattığına örnekler verdi.
Vicente Vallies, Kolombiya’da barış anlaşmasının imzalandığı 24 Ağustos tarihine kadar çatışmaların sürdüğünü ancak provokatif eylemlere karşı zaman içerisinde bir irade oluşturulduğunu dile getirdi. Savaşta yitirilen 220.000 insanın bir eşikten sonra intikam ve kin duygularını değil acının bitmesi yönünde insani hassasiyeti geliştirdiğini dile getirdi. Güven inşası, STK’ların rolü,yapıcı diplomasi, 3. gözün rolü üzerine açıklamalar yapan Vallies iki saat boyunca 37 soruya yanıt verdi. Farklı siyasal partilerden temsilcilerin, hak arama örgütlerinin ve akademisyenlerin yürüttüğü tartışma hamasetten ve gündelik polemiklerden uzak bir çalışma olarak kayda geçti.
Diyarbakır Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü bu yuvarlak masa toplantısının çalışma raporunu ilgili kamuoyuna iletecektir.
Herkese tekrar teşekkür ediyoruz.