DİSA olarak yürütmekte olduğumuz Kürtçenin eğitimde kullanılmasını öngören Eğitimde Anadili ve Çokdillilik Savunuculuk programı kapsamında üçüncü çalıştayımızı Farklı Özellik ve İhtiyaçlara Sahip Kürt Öğrenciler için Çokdilli Eğitim Modelleri başlığıyla, 18-20 Kasım 2011 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirdik. Çalıştayımıza SIL’den Prof. Susan Malone, Stockholm Üniversitesi’nden Prof. Carol Benson, Kürdistan Bölgesel Yönetimi Eğitim Bakanlığından Necmeddin Araz Abdulla ve Türkiye’de çokdillilik, anadilinin eğitimde kullanılması konularında çalışmalarını yürüten yaklaşık on akademisyen ve aktivist katıldı.
Prof. Susan Malone, dünyanın birçok ülkesinde yüzden fazla dil bölgesinde birebir katıldığı çalışmaları, anadili temelli eğitimi nasıl hazırladıklarını, bunun için nasıl kamuoyu desteği yarattıklarını, gerekli yasal düzenlemelerin yapılması sürecinde yürüttükleri faaliyetleri aktardı. Tüm tecrübelerine dayanarak hazırladıkları Anadili Temelli Eğitim Programı Hazırlama Rehberini ve başarılı programların ortak özelliklerini paylaştı.
Prof. Carol Benson, anadili temelli çokdilli eğitim programları hazırlama süreçlerinde yapılan hataları, nelerin yapılmaması gerektiğini aktardı. O da katıldığı birçok ülke deneyimini bizlerle paylaştı. Özellikle çatışmalı bölgelerde toplumsal barış için anadili temelli çokdilli eğitim anlayışının katkılarını anlattı. Guatemala ve Güney Afrika örneklerini aktardı.
Necmeddin Araz Abdulla ise Kürdistan’da deneysel bir tecrübe yaşadıklarını ve oldukça iyi işler yaptıklarını aktardı. Asurîler, Türkmenler, Ermeniler ve Arap grupların anadillerinde eğitim hakları olduğunu, halkın bundan memnuniyetini anlattı.
Ardından Türkiye’deki mevcut durum, göç, uzun süreli çatışmalı durum, devletin katı yaklaşımı ve geçmiş uygulamaları, mevcut sistemin eğitim ve dil açısından Kürt öğrencileri nasıl etkilediği, Türkiye’de öğretmen yetiştirme politika ve pratikleri ile Kürt coğrafyasında çalışan öğretmenlerin durumu, ders materyalleri, eğitimde dil açısından toplumsal cinsiyetin nasıl işlediği gibi birçok konu etraflıca tartışıldı.
Buradan hareketle farklı bölgelerde yaşayan, farklı özelliklere ve ihtiyaçlara sahip Kürt öğrencilerin eğitiminde kullanılabilecek anadili temelli çokdilli eğitim modellerinin nasıl hazırlanması gerektiği tartışıldı.