Diyarbakır Sosyal ve Siyasal Araştırmalar Enstitüsü DİSA, 8 Mart 2010 tarihinden itibaren Diyarbakır başta olmak üzere Türkiye’nin toplumsal ve siyasal sorunlarına ilişkin paneller, atölyeler, konferanslar düzenliyor, araştırma projeleri yürütüyor. Anadil-temelli çokdilli eğitimden Diyarbakır’ın ekonomik kalkınmasına uzanan bir dizi araştırmamızın önemli bir tanesi de Çatışma Çözümleri programıdır.
Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında düzenlemeyi planladığımız Silah Bırakma ve Silahsızlanma Panel Serisinin bugün gerçekleştirdiğimiz ilk oturumunda Birleşik Krallık ve Kuzey İrlanda’da taraflar arasında yürütülen barış sürecinde İngiltere Başbakanı Tony Blair adına baş müzakereci olan Jonathan Powell konuk konuşmacımız oldu. Kendisine gazeteci yazar Cengiz Çandar moderatörlük etti.
DİSA başkanı Necdet İpekyüz, barış sürecine dair olumlu değerlendirmelerini aktardığı giriş konuşmasında DİSA’nın Çatışma Çözümleri programı kapsamında düzenlemekte olduğu Silah Bırakma ve Silahsızlanma Panel Serisi’nin sonraki oturumlarının konu ve konuklarından bahsetti.
Konuşmasına Kürtçe selam vererek başlayan Cengiz Çandar, Jonathan Powell için “IRA ile Birleşik Krallık arasında gerçekleştirilen barış müzakereleri sürecinin kirvesidir” benzetmesini yaptı. Powell’ın hem ETA ve İspanya hükümeti hem de FARC ve Kolombiya hükümeti arasında gerçekleştirilen müzakere süreçlerine aktif bir şekilde katıldığı bilgisini veren Çandar, Powell’a ait bir değerlendirmeyi de şöyle aktardı: “Barış süreci bisiklet sürmeye benzer. Pedalların hiç durmaması gerekir. Eğer bisiklet düşerse yeniden kalkmak çok zor olur.”
“Denge ve eşitlik ortamının sağlanması sonuç almanın önkoşuludur.”
Konuşmasına “Müzakere süreçlerinde belli bir model yoktur, her birinden alınacak dersler vardır” diyerek başlayan Jonathan Powell, taraflar arasındaki antlaşmaların karşılıklı güven tesis etmeye yetmediğini, tıpkı bale yapar gibi karşılıklı adımlar atılarak verilen sözlerin tutulması gerektiğini söyledi.
“Sürdürülebilir bir çözüm için tutarlılık ve zaman gerekiyor.”
Sonuç alınacak müzakereler yapmak için süreçle ilgili herkesle görüşülmesinin önemine vurgu yapan Powell üçüncü tarafların güven oluşturmada ve sürecin hızlandırılmasında etkin rolleri olduğunu söyledi ve ekledi : “Her sorunun bir çözümü vardır, çözümsüz bir süreç yoktur. Barış sürecinin olumlu sonuçlanmasını istemeyen kesimler olacaktır. Ya da bazı olaylar taraflar arasındaki güveni sarsabilir. Çözüm için tüm bunlar göze alınarak hereket edilmelidir. Gerçek liderlik cesurca kararlar almayı, risk almayı ve sabırlı olmayı gerektirir.
Türkiye’deki barış sürecine de değinen Powell, Newroz’da yapılan açıklamanın çok önemli ve umut verici olduğunu söyledi. IRA’yı örnek göstererek “Bir taktiği tanımlamak için terör kavramını kullanabilirsiniz, ancak bütün bir hareket için terörist tanımlaması yapmanın sorunu çözmek için bir yararı olacağını sanmıyorum”, dedi.
Bu paneli 4 Mayıs 2013tarihinde yine müzakere süreçlerinde yer almış Sinn Fein milletvekili Conor Murphy’nin katılacağı ve DİSA kurucularından Meral Danış Beştaş’ın moderatörlük yapacağı; ardından 8 Haziran 2013 tarihinde Guatemala barış sürecine ilişkin çalışmaları ile tanınan Dr.Gustavo Palma’yı konuk ettiğimiz ve geçiş süreci adaleti üzerine çalışan araştırmacımız Dr.Nesrin Uçarlar’ın kendisine eşlik edeceği panel izleyecek.
DİSA’yı, araştırmalarımızı ve konuklarımızı izlemeye devam edin.